با انتخاب عليرضا نادري، حميد امجد و محمد چرم‌شير به عنوان نويسندگان سه نمايشنامه‌ي برگزيده، مراسم معرفي برگزيدگان چهارمين دوره انتخاب آثار برتر ادبيات نمايشي ايران برگزار شد.
- توضیحات
- نوشته شده توسط تحریریه آکادمی هنر
- دسته: رویدادهای تئاتر
- منتشر شده در 1389-12-08 16:38
با انتخاب عليرضا نادري، حميد امجد و محمد چرم‌شير به عنوان نويسندگان سه نمايشنامه‌ي برگزيده، مراسم معرفي برگزيدگان چهارمين دوره انتخاب آثار برتر ادبيات نمايشي ايران برگزار شد.
در مراسمي كه شامگاه گذشته ـ هفتم اسفندماه ـ در سالن شماره يك تماشاخانه ايرانشهر برگزار شد، عليرضا نادري براي نوشتن دو نمايشنامه‌ي«اين قصه را ايرانيان نبشته‌اند» و «سعادت لرزان مردمان تيره‌روز»، حميد امجد به خاطر نوشتن نمايشنامه‌ي «پاتوغ اسماعيل‌آقا» و محمد چرم‌شير براي نوشتن نمايشنامه‌ي «روايت عاشقانه‌اي از مرگ در ماه ارديبهشت» بدون اولويت به عنوان سه برگزيده بخش نمايشنامههاي تاليفي انتخاب شدند.
در اين برنامه محمد اميرياراحمدي رئيس هيات مديره كانون نمايشنامه‌نويسان خانه‌ي تئاتر و دبير چهارمين دوره جايزه‌ي ادبيات نمايشي ايران گزارش كوتاهي را درباره برگزاري اين جايزه خواند.
ياراحمدي در يادداشتي كه براي برگزاري اين برنامه نوشته بود، عنوان كرده بود: «چهارمين دوره جايزه‌ي ادبيات نمايشي ايران با ارزيابي بيش از 400 نمايشنامه ايراني و ترجمه‌ي چاپ شده در سال گذشته برگزار مي‌شود.»
وي در ادامه آورده است: «درباره اهداف چندگانه كانون از برگزاري اين سنجش و همچنين معيارهاي داوري بارها گفته‌ايم اما آنچه را كه بايد بر گفته‌هاي پيشين بيفزاييم اين است كه انتخاب آثار برتر ادبيات نمايش ايران و همه‌ي كوشش‌هايي كه براي بازشناسي ارزشهاي هنري و فرهنگي نمايشنامه‌نويسي امروز ايران مي‌شود، همانا اداي احترام به روشنگراني است كه با پرتوافكندن بر تيرگي‌هاي جهان به ما فرصت مي‌دهند تا بسنجيم كه ميان حقيقت و واقعيت چه تفاوتي است. به كساني كه معناي زندگي را وسعت مي‌دهند تا در حصار عادت‌ها و تنگ‌حوصلگي‌ها نمانيم و راه‌هاي نويني را براي ساخت جهاني امن و عادلانه جستجو كنيم. اداي احترام به نمايشنامه‌نويساني است كه مي‌دانيم براي آنكه نمايشنامه‌نويس بمانند چه دشواري‌ها به جان خريده‌اند و چه مرارت‌ها كشيده‌اند تا نشان دهند كه پايبندي نمايشنامه‌نويس به حقيقت فقط فضيلتي اخلاقي نيست. ضرورتي عقلاني است كه با رويگرداني از آن نمي‌توان نمايشنامه‌نويس بود. اداي احترام به ساعدي ... رادي ... بيضايي... نعلبنديان... يلفاني... خجسته كيا و ... همه و همه آن نمايشنامه‌نويسان نام‌آشنا و گمنامي است كه از ديروز تا اكنون بر باور و شرافت حرفه‌اي خود استوار ايستاده‌اند و پايمردي كرده‌اند تا بگويند كه هيچ چيز نمي‌تواند به حقيقت فرمان دهد. استقامتي ناگزير كه اگر شكسته شود نويسنده بودن ممكن است، اما نويسنده‌اي شرافتمند بودن ممكن نيست و اداي احترامي است به همه آثار دهان‌بندخورده و در سينه مانده‌اي كه آزادگي خود را در سرماي پستوها و تاريكي كشوها يافته‌اند و با بردباري و سكوت انتظار مي‌كشند تا روزي راوي صادق روزگار خود باشند.
اميد كه ابرهاي تيره از دل و جان نمايشنامه‌نويسان اين مرز و بوم زدوده شوند و روزي رسد كه بي‌هيچ رنجش و كدورتي چهره تابناك حقيقت در ادبيات نمايشي ايران آفتابي شود.»
سپس كوروش نريماني به نمايندگي از هيات داوران بخش نمايشنامههاي تاليفي، بيانيه اين هيات داوران را خواند.
در اين بيانيه نوشته شده بود:«روا نيست از پرشمار نمايشنامههاي نوشته شده‌مان تنها اندكي مجال چاپ يا اجرا پيدا كنند. ما بزرگ و كوچك نمايشنامه‌نويسيم. روا نيست روياهايمان در صندوق سر بماند و جاري نشود. با اين حال اميدواريم چون مي‌نويسيم آرزو مي‌كنيم نمايشنامههاي اين مرز و بوم آنچنان كه نويسندگانشان مي‌خواهند اجرا شوند.»
نريماني بعد از خواندن اين بيانيه گفت: تلاش كرديم ساده بنويسيم تا شايد حرفمان را بفهمند.
بعد از خواندن اين بيانيه، برگزيدگان اين بخش جوايز خود را از عباس جوانمرد كه به دعوت بهزاد فراهاني روي صحنه آمد، دريافت كردند.
عليرضا نادري كه هنگام دريافت جايزه‌اش از عباس جوانمرد كارگردان باسابقه تئاتر ايران،گفت: برايم افتخاري بود كه از دست آقاي جوانمرد اين جايزه را بگيرم.
اين نمايشنامه‌نويس در پاسخ به سخن مجري برنامه كه مبلغ اين جايزه مشخص نيست، ادامه داد: مبلغ جايزه برايم مهم نيست آنچه برايم اهميت دارد مطرح كردن سخني است با دوستان جوان‌تر.
بعد از خواندن اين بيانيه جوايز برگزيدگان اين بخش با حضور عباس جوانمرد كه به دعوت بهزاد فراهاني روي صحنه رفت، اهدا شد.
نادري با اشاره به انتظار چندين ساله دو نمايشنامه‌اش براي چاپ و اجرا يادآور شد: از همان سال 67 كه نمايشنامه‌ي «سعادت لرزان مردمان تيره‌روز» را نوشتم، هر سال اين نمايشنامه را براي اجرا ارائه كردم اما اين اثر به دست سانسورچياني كه امروز برخي از آنها حضور دارند، 12 سال در انتظار اجرا بازماند.
اين استاد دانشگاه خطاب به نمايشنامه‌نويسان جوان گفت: تا زمانيكه شرايط مطلوبي ايجاد شود، نزاع ما نمايشنامه‌نويس‌ها با سانسور نزاعي پابرجاست، اما در نهايت در اين نزاع نمايشنامه‌نويسان برنده هستند.
در ادامه، به دليل بيماري حميد امجد ، شهرام زرگر مترجم نمايشنامههاي متعددجايزه اين نمايشنامه‌نويس را دريافت كرد.
سپس در غياب محمد چرم‌شير، محمد رحمانيان ديگر نمايشنامه‌نويس و كارگردان تئاتر ايران و دوست محمد چرم‌شير جايزه او را گرفت.
رحمانيان در سخناني گفت: باعث افتخارم است كه در حضور نمايشنامه‌نويسي مانند عليرضا نادري جايزه‌ي محمد چرم‌شير را مي‌گيرم، حميد امجد و محمد چرم‌شير آنقدر نامهرباني ديدند، آنقدر حذف شدند و زخم خوردند و هيچ نگفتند كه باورشان نمي‌شود عده‌اي شجاعت كنند، هيچ مصلحتي را در نظر نگيرند و تنها با بررسي آثار به آنها جايزه بدهند.
رحمانيان از حميد امجد، محمد چرم‌شير وعليرضا نادري به عنوان سه آموزگار بزرگي ياد كرد كه دانشجويان بسياري را پرورده‌اند.
اين نمايشنامه‌نويس در ادامه صحبتهايش با گراميداشت ياد و خاطره صانع ژاله دانشجوي ادبيات نمايشي تصريح كرد:در اين روزها يك دانشجوي ادبيات نمايشي را از دست داديم. اگر زنده مي‌ماند شايد به جاي نادري، امجد يا چرم‌شير جايزه مي‌گرفت. درود خود را به روح اين دانشجو كه متعلق به ادبيات نمايشي ايران بود تقديم مي‌كنم و نفرينم را نصيب كساني مي‌كنم كه با برنامه‌هاي تئاتري‌شان تئاتر ما را از بين مي‌برند.
رحمانيان با اظهار تاسف از اجراي همزمان چندين نمايشنامه خارجي، از كم‌توجهي نسبت به نمايشنامههاي ايراني اظهار گلايه‌مندي كرد و متذكر شد: با نمايشنامههاي خارجي مخالف نيستيم اما كساني كه ذلت تئاتر ايران را مي‌خواهند بدانند كه موفق نمي‌شوند.
در ادامه اين سخنان بهزاد فراهاني ديگر نمايشنامه‌نويس و كارگردان تئاتر كه مسووليت اجراي اين برنامه را
برعهده داشت، از توقيف نمايش «هامون‌بازها» اظهار تاسف كرد و گفت: وقتي جلوي كار هر يك از دوستان ما گرفته مي‌شود، غمگين مي‌شويم اميدوارم روزي برسد كه اين نمايشنامه‌ها اجرا شود.
به گزارش ايسنا، در بخش ديگري از اين برنامه جوايز بخش پژوهش و ترجمه ارائه شد.
براي معرفي برگزيدگان اين بخش بهرام جلالي‌پور به نمايندگي از هيات داوران بخش پژوهش و ترجمه بيانيه‌ي هيات داوران اين بخش را خواند، در اين بيانيه هيات داوران با تاكيد بر نقش ترجمه در ايجاد ارتباط ميان فرهنگهاي گوناگون خواستار توجه بيشتر به اين مقوله شد.
هيات داوران همچنين خواستار دقت و وسواس بيشتري در انتخاب آثار براي ترجمه شده بودند و از مترجمان خواسته بودند از ترجمه دوباره آثاري كه پيش از اين ترجمه شده‌اند، بپرهيزند.
سپس برگزيدگان اين بخش بدين شرح اعلام شدند: نغمه ثميني براي نوشتن پژوهش تاليفي «تماشاخانه اساطير» برگزيده اول شناخته شد و كيهان بهمني به عنوان برگزيده دوم جايزه پژوهش ترجمه‌اي را دريافت كرد.
نغمه ثميني در سخنان كوتاهي گفت: «تماشاخانه اساطير» پيش از اين جايزه‌ي دولتي گرفته است، اما جايزه‌ي امروز به مراتب براي من ارزشمند‌تر است. اين جايزه را به استادم دكتر فريندخت زاهدي كه نخستين مطالب را از ايشان آموختم و امروز در اينجا حضور دارند،تقديم مي‌كنم.
بهزاد فراهاني قطعه‌اي هايكو، از اشعار شفيعي كدكني را به نغمه ثميني و هايكوي ديگري را از همين شاعر به فريندخت زاهدي تقديم كرد.
در ادامه شوراي عالي انجمن نمايشنامه‌نويسان از آندرانيك خچوميان نمايشنامه‌نويس ارمني به دليل ايجاد ارتباط ميان نمايشنامه‌نويسان ايران و ارمنستان ، فرامرز طالبي نمايشنامه‌نويس گيلاني به دليل نگارش كتاب «تئاتر گيلان» و محمود كيانوش مترجم آثار فوگارد تقدير كرد.
فراهاني هنگام تقدير از اين افراد با اظهار تاسف از جاي خالي اكبر رادي گفت: فرامرز طالبي از نظر خصلت و رفتار ارادت خود را به اكبر رادي ديگر نمايشنامه‌نويس گيلان نشان داده است.
همچنين در بخش ديگري از برنامه از اعظم كيان‌افراز مدير انتشارات «افراز» تقدير شد.
بهزاد فراهاني يكي از معضلات ادبيات نمايشي را سرعت كُند چاپ آثار اين بخش دانست و گفت: برخي از ناشران خوب ما بيش از 12 كتاب در انبارها دارند و اينها هستي اين ناشران را متزلزل مي‌كند. «اسلوموشن» آرام نشر، ناشران ما را دچار مشكل كرده اما هستند ناشراني كه در اين پيكار هنوز دست دوستي‌شان را به سمت ما نمايشنامه‌نويسان دراز مي‌كنند. هيات مديره كانون نمايشنامه‌نويسان از اعظم كيان‌افراز به عنوان يكي از اين ناشران تقدير مي‌كند.
بعد از اين سخنان ، حسين سناپور داستان‌نويس و شاعر و عضو هيات داوران نمايشنامههاي تاليفي از كيان‌افراز تقدير كرد.
همچنين ايرج راد مديرعامل خانه تئاتر ايران با تقدير از تلاشهاي فراوان كانون نمايشنامه‌نويسان در عرصه خدمت‌رساني به جامعه تئاتري گفت: اعضاي كانون تمام تلاش خود را به كار مي‌گيرند كه نمايشنامه‌نويسي به عنوان پايه‌ي هنر تئاتر تا حد ممكن گسترش پيدا كند. به ويژه در عرصه نگارش نمايشنامههاي ايراني اين تلاش را انجام مي‌دهم.
راد يادآور شد: از آنجا كه در سالهاي گذشته نمايشنامه‌نويسان كارهاي چاپ نشده را ارسال مي‌كردند و داوران در ميان آنها كمتر آثار ارزشمندي را پيدا مي‌كردند با اين حال در ميان آثار ارسال شده استعدادهاي درخشاني پيدا مي‌شد كه اگر تربيت شوند اميدواركننده است. اميدواريم در جاي جاي كشور نمايشنامه‌نويساني كه به صورت خودجوش دست به نگارش مي‌زنند با كمك‌هاي كانون نمايشنامه‌نويسان بتوانند استعدادهاي خود را به منصه‌ظهور بگذارند.
بعد از اين سخنان جوايز بخش نمايشنامههاي ترجمه شده بدين شرح اعلام شد: شهلا حائري براي ترجمه نمايشنامه‌ي «منهاي دو» جايزه دوم حامد فولادوند براي ترجمه نمايشنامه‌ي « سوار بر سورتمه‌ي آرتور چوپن‌هاور» جايزه دوم و شهرام زرگر براي ترجمه‌ي نمايشنامههاي نيل سايمون جايزه اول اين بخش را دريافت كردند.
در اين برنامه همچنين از محسن يلفاني نمايشنامه‌نويس ايراني مقيم پاريس تقدير شد.
بهزاد فراهاني درباره‌ي يلفاني گفت: او مردي است كه آموزگار بسياري از ما بوده است، اما از بد روزگار در پاريس زندگي مي‌كند پيش از انقلاب جزو مبارزان بوده و دوبار دستگير شده است. او به زبان فرانسه مي‌نويسد و به همين دليل به آثار جديدش دسترسي نداريم.
فراهاني در ادامه با مروري بر آثار نمايشي محسن يلفاني همچون «فراري»، «آموزگاران»،«مرد متوسط»، «آقاي آرين و خانواده‌اش»، «در يك خانواده ايراني»، «مهمان چند‌روزه» و ... پيام يلفاني را خواند.
در حاشيه
ـ اين برنامه با حضور هنرمنداني همچون عباس جوانمرد، محمود استاد محمد، ناصح كامكاري، محمدرضا خاكي، شهرام كرمي، فريندخت زاهدي، حميدرضا نعيمي، منصور خلج، مريم معترف، سعيد اسدي، نوشين تبريزي، محمد ساربان، اصغر نوري، روزبه حسيني، هاله مشتاقي‌نيا، حسين سناپور ، هوشمند هنركار، فرزانه نشاط‌خواه و،... برگزار شد.
- عباس جوانمرد به دعوت بهزاد فراهاني روي صحنه رفت. او كه به علت ضعف جسماني نمي‌توانست ايستاده جايزه برگزيدگان را بدهد. خطاب به حاضران گفت: به بهزاد گفتم نزديك به پنجاه سال مورد تماشا قرار گرفتم اما امروز زماني است كه مي‌خواهم تماشاگر باشم.
در ادامه صحبتهاي او بهزاد فراهاني يادآور شد: وقتي كه اولين نمايشنامه‌ام را نوشتم به دستور استاد جوانمرد يازده بار آن را بازنويسي كردم، اما وقتي كه تمام شد استاد تمام نقش‌ها را بين بازيگران تقسيم كرد و اين يكي از بزرگترين افتخارات زندگي من بود.
ـ در اين دوره از جايزه ادبيات نمايشي ايران هيات داوران برگزيده اول، دوم و سوم نداشت و از ميان آثار خوانده شده سه اثر بدون اولويت به عنوان آثار برگزيده معرفي شدند.
ـ براي معرفي آثار برگزيده نمايشنامههاي تاليفي، بخشي از هر متن توسط مجريان برنامه، بهزاد فراهاني و فريبا خادمي خوانده شد.
- اجراي قطعه‌اي موسيقي توسط آذرخش فراهاني و محمود رشيدي از ديگر بخشهاي اين مراسم بود.
- همچنين پخش فيلمي كوتاه با نام « اين قصه گفتني نيست» به كارگرداني محسن محقق و اجراي قطعه‌ي ديگر موسيقي توسط هانيبال يوسف از ديگر بخشهاي اين برنامه بود.
- كارگرداني برنامه معرفي برگزيدگان ادبيات نمايشي بر عهده افروز فروزند و حسن باستاني بود.
منبع: ایسنا
