از "تختی" تا "تخت" : رویکردی رانسیری به مفهوم مدیوم برای نقاشی معاصر

چکیده:

نوع ارتباطی که آثار هنری معاصر با آثار هنری پیشین، به ویژه هنر مدرنیست، برقرار می­کند مورد بحث­ها و اختلاف نظرهای گوناگون بوده است. برخی صاحب­نظران مدعی گسستی کامل با تاریخ مدرنیسم بوده­اند و برخی تلاش کرده­اند تا هنر معاصر را نیز به نوعی در امتداد هنر مدرنیسم قرار دهند.

رویکردی که در این گفتار مورد توجه ماست تلاش دارد تا با تحلیل گفتمان هنری مدرنیسم، آن را در چارچوب تاریخی­اش قرار دهد و برخلاف ادعاهای جذم گرایانه­ی خودش تنوع و تکثر آنرا آشکار کند. ما با توجه به نظریات ژاک رانسیر در کتاب آینده­ی تصویر درهم­تنیدگی گفتمان انتقادی و آفرینش هنری را اساس کار می­گیریم و تلاش می­کنیم بابررسی تاریخی یک مفهوم محوری مدرنیستی یعنی "تختی” اثر نقاشی، برخی پیچیدگی­های مفهومی را که هنر مدرنیست به آن دچار بوده است مورد بررسی قرار دهیم. هدف ما نه ایجاد گسست با مدرنیسم و نه امتداد دادن مفهوم­های آن، بلکه به دست دادن دیدی انتقادی است که می­تواند مفاهیم نوکانتی یا حتی پوزیتیوییستی هنر مدرنیست را از دیدگاه نظریه و کنش هنر امروز جالب توجه سازد. به طور خاص تحلیل ما دوره­ای را مورد تمرکز قرار می­دهد که در چارچوب بحث رانسیر نبوده است. یعنی گذار از مدرنیسم گرینبرگی به مدرنیسم متاخر با محوریت آراء استاینبرگ و کنش هنری هنرمندانی چون راوشنبرگ و جونز که از جهتی میراث داران مارسل دوشان قلمداد می­شوند.

کلید واژه­ها: تختی؛ مدرنیسم؛ رانسیر؛ گرینبرگ؛ استاینبرگ؛ راوشنبرگ؛ نئودادا

دانلود مقاله (16 صفحه با فرمت PDF)