بررسی مؤلفه های اجتماعی فیلم هفت دقیقه تا پاییز:

در نگاه خیره اش، نابودی ام مشهود بود*

 

 

فیلم هفت دقیقه تا پاییز دست مایه‎ای رئالیستی و رویکردی انتقادی به مشکلات اجتماعی دارد. این مسائل در انواع و اقسام مختلف در این فیلم به نمایش گذاشته شده است.

کارگردان با شیوه‎ای مناسب، ناپایداری قشر متوسط جامعه را با تأکید بر معضلات اقتصادی این قشر همگام با وضعیت زنان در ایران به تصویر می‎کشد.

به تصویر کشیدن محیط اجتماعی، از مشخصه‎های فیلم‎هایی است که کارگردانان آن‎ها نگرش جامعه شناختی به انسان دارند، تصویری که علیرضا امینی در هفت دقیقه تا پاییز اندک اندک آن را نشان می دهد و این ترکیب، نوعی پیش آگاهی از موقعیت به مخاطب می‎دهد.

بخش اعظم فیلم بر محور تأثیر‎گذاری موضوع مرگ بر شخصیت‎ها و روایت این تأثیرات بر زندگی و روان افرادی است که ایشان با مشکلات اقتصادی همیشه دست به گریبانند و بی مهری اجتماع را نیز با پوست و گوشت خود احساس می کنند. تمام این مصائب در شخصیت های داستان آن گاه که قرار از کف می دهند، به خوبی تبلور پیدا می‎کنند.

کارگردان در تصویر‎سازی صحنه‎ها و فضای فیلم خوب عمل کرده است و به طور نمونه در ابتدای سکانس خود کشی، نور لرزان فندک نشان تردید و بی‎ثباتی شخصیت فرهاد «حامد بهداد» در فیلم است و کارگردان با استفاده از شی‎ء و رفتارهای نمادین، حال و وضعیت شخصیت‎های داستان را به خوبی در صحنه‎ها بیان می کند.

این انتقال حس و حال در شخصیت‎ها با بازی خوب هدیه تهرانی «میترا»، محسن تنابنده «نیما»، خاطره اسدی «مریم» و حامد بهداد «فرهاد»، اثر گذاری فیلم هفت دقیقه تا پاییز را افزایش می دهد و باعث هم‎ذات‎پنداری تماشاگر با شخصیت‎های فیلم می شود و این انتقال حس و حال بیش از همه در چهره ی میترا «هدیه تهرانی» نمود پیدا می‎کند. گویی: در نگاه خیره اش، نابودی ام مشهود بود.

این پرداخت تلخ واقعیت است که نمی توان فیلم هفت دقیقه تا پاییز را دید و از تراژدی مرگ و نگاه جنسی به زنان در جامعه تکان نخورد. با این ویژگی که کارگردان توانسته است با پرداخت رئالیستی، حس تراژیک فیلم را به بیننده منتقل کند و وی را همراه و هم دل شخصیت‎های فیلم بسازد.

یکی دیگر از عوامل مهم در پیش برد فیلم هفت دقیقه تا پاییز جدل است. عرصه ی این عامل در فیلم بسیار گسترده است و از ساده ترین و شخصی ترین تا پیچیده‎ترین و عام‎ترین شکل را شامل می‎شود. شخصیت‎های اصلی فیلم در عین این که جدالی درونی را با خود پیش می‎برند، در جدال با شخصیت های دیگر و اجتماع هم شرکت دارند.

 

 

 

در جدال درونی، بن بست ها، مشکلات، دغدغه ها و ... از هر نوع که باشد درونی شده و عرصه ی بروز آن ها درون شخصیت ها است. در جدال بیرونی، درگیری فرد با شخص و اشخاص دیگر و هم چنین اجتماع و شرایط اجتماعی است و خارج از ذهن او انجام می شود. هفت دقیقه تا پاییز نمونه ی موفق ترکیب این دو نوع جدال و کشمکش در درون و بیرون شخصیت های فیلم است.

از دیگر مسائل قابل بررسی در فیلم هفت دقیقه تا پاییز، شیوه‎ی پایان‎بندی آن است. در این شیوه پرداخت پایان‎بندی در ارتباط درونی با دیگر عناصر صورت می گیرد و پایان بندی همچون مکملی در داستان عمل کرده و در اصل محل تجلی داستان می‎شود که با درک آن، پرتوی بر کلیت و عناصر فیلم انداخته شود.

در مجموع علیرضا امینی در هفت دقیقه تا پاییز نگاهی کاملاً واقعی به انسان و مسایل اش می‎اندازد و در آن علل اجتماعی را به گونه‎ای اگزیستانسیالیستی به تصویر می‎کشد که ایجاد رابطه‎ی باور پذیر متن فیلم و مخاطبین را به ارمغان می‎آورد.

* عنوان مقاله ای از اسلاوُی ژیژک: در نگاه رعب آور او، نابودی ام مشهود بود که در آن دو اصطلاح نگاه (gaze) و صدا (voice) را در فیلم های هیچکاک بررسی می کند.

 

در همین رابطه ببینید

گالری تصاویر «هفت دقیقه تا پاییز»

 

در همین رابطه بخوانید

بازی‎های طلایی / ملودرامی تقریبا کلیشه‎ای