سری سازی در هالیوود

هالیوود پس از بحرانی که در دهه شصت میلادی پشت‎سر گذاشت، در دهه بعدی با تمام قوا بازگشت و این‎بار سعی کردند جایی هزینه کنند که از بازگشت سرمایه‎اشان مطمئن باشند. آن‎ها فیلم‎های بزرگی را در دهه هفتاد روانه پرده نقره‎ای کردند و بی‎شک با ظهور شاگردان کورمن یعنی؛ د پالما، اسکورسیزی، لوکاس، اسپیلبرگ، کامرون و کاپولا این دهه‎ به دهه‎ای فراموش نشدنی بدل شد. اما دهه هشتاد وضعیتی دیگر داشت. کارگردانان فوق در این دهه به سمت کارهای مختلفی رفتند و به خواسته‎های استودیوها بیشتر تن دادند تا جریان روشنفکری دیگری از جشنواره ساندنس سر برآورد که سینمای مستقل آمریکا را به اوج رساند. دست‎پرورده این جریان دیوید لینچ، جیم جارموش، برادران کوئن و تنی چند از کارگردانان دیگر بود که در آغاز دهه نود موجبات ظهور تارانتینو و رودریگز را رقم زدند.

سینمای آمریکا تجارب و پستی و بلندی‎های مختلفی را تجربه کرده و زمان آن رسیده بود که استودیوها از کاشته‎های خود برداشت کنند. با نگاهی به لیست 30 افتتاحیه موفق سینما همه چیز روشن می‎شود. از سی فیلم موفق در گیشه آمریکا تنها 3 فیلم هستند که از سری یک مجموعه محسوب نمی‎شوند. با چنین وضعی مشخص است که مدیران کمپانی‎ها آن چه را در دهه‎های قبلی کاشتند در دهه آغازین قرن بیست و یکم میلادی برداشتند. بازگشت سرمایه و سرمایه‎گذاری روی فیلم‎ها دیگر به دغدغه در هالیوود بدل نمی‎شود چون هر کمپانی در چنته خود حق ساخت یک یا چندین دنباله را دارد که هر وقت خواست مخاطبین انبوه را به سالن‎های سنیما بکشاند. این سری‎سازی‎ها هم اغلب ریشه در ادبیات دارد. اقتباس از رمان‎های معروف و امتحان پس داده‎ای که علاقمندان آن‎ها حال در تصویر به نظاره قصه خواهند نشست. هر کمپانی گوی سبقت را در خرید حق ساخت داستانی سریالی از یک دیگر می‎رباید. در همین اواخر کمپانی «سومیت اینترتینمنت» با خرید حق ساخت داستان‎های گرگ و میش نوشته استفانی مایرز در سال تأسیسش، خود را بر زبان‎ها انداخت و سال بعد به بهترین نحو از سیستم ستاره‎سازی استفاده کرد و با دو جوان کاری کرد که یک شبه ره صد ساله روند. سومیت با هزینه 37 میلیون دلاری برای قسمت اول گرگ و میش قریب به 400 میلیون دلار کسب کرد و در قسمت بعدی آن در یک سال بعد فیلمشان تنها در سه روز 142 میلیون دلار فروخت تا لقب سومین افتتاحیه موفق تاریخ سینما را به خود اختصاص دهد. در ادبیات هم به لیست ده داستان پر فروش که نگاه بیاندازید همین داستان و داستان‎های هری پاتر را در اوج مشاهده خواهید کرد. رفتن به چنین سمتی نتیجه‎ای از پیش رقم خورده را حاصل خواهد کرد.

 بهتر است به اکران سال 2011 با یکدیگر نگاهی بیاندازیم که موجبات این یادداشت را رقم زدند. 17 فیلم تا پایان سال اکران خواهند شد که جزء دنباله‎های سینمایی محسوب می‎شوند و مشخص نیست چند عدد از فیلم‎هایی که در سال جاری بر روی پرده خواهند رفت فیلم آغازین یک زنجیره خواهند بود. اشتیاق به سری سازی روز به روز افزایش خواهد یافت و شاید با چنین وضعی در سال‎های آتی شاهد این باشیم که دنباله‎ها به 30 فیلم در سال هم برسند. این دنباله‎ها عبارتند از: الوین 3 (مایک میچل)، بچه­های جاسوس 4 (Spy Kids 4: All the Time in the World (in 3D) / رابرت رودریگز)، جیغ 4 (Scream 4 / وس کریون)، حماسه گرگ و میش 3: سقوط ناگهانی – قسمت اول (The Twilight Saga: Breaking Dawn (Part Two) / بیل کاندون)، جنب و جوش غیرعادی 3 (Paranormal Activity 3 / کتی فثرسون)، خماری 2 (The Hangover: Part 2 / تاد فیلیپس)، دزدان کارئیب 4 ( / Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (3D)راب مارشال)، سریع و آتشین 5 (Fast Five / جاستین لین)، کانگ­فو پاندا 2 (Kung Fu Panda 2 / جنیفر یو)، مأموریت غیرممکن – پروتکل روح (بِرَد بِرد)، مردان ایکس: مرحله ویژه (X-Men:First Class / متئو وان)، ماشین­ها 2 (Cars 2 / جان لاستر و برد لوئیس)، مبدل­ها: تاریکی ماه (Transformers: Dark of the Moon / مایکل بی)، مقصد نهایی 5 (Final Destination 5 / استیون کوئیل)، هری پاتر و هدایای مرگ: قسمت دوم (Harry Potter and the Deathly Hallows (Part Two in 3D) / دیوید یاتس)، هپی‎فیت 2 (Happy Feet 2 in 3D / جورج میلر)

 نظرسنجی را در سایت در این مورد قرار داده‎ایم که «شما در انتظار دیدن کدام دنباله هستید؟». از بین 17 دنباله دوازده دنباله‎ای که حدس می‎زدیم از نظر شما مهمتر است جدا کرده و در نظرسنجی قرار دادیم. لطفا در نظرسنجی شرکت کنید تا بتوانیم سطحی از سلیقه مخاطبین این دنباله‎ها در کشورمان را داشته باشیم. از بین 17 دنباله سه فیلم انیمیشن هستند. هر سه فیلم قسمت دومِ قسمت‎هایی هستند که یکی از آن‎ها برنده اسکار و دو تای دیگر کاندید بهترین انیمیشن در آکادمی بوده‎اند. اغلب دنبال‎ها ماحصل همین چند سال هستند. مثلا ظرف یک یا دو سال گذشته قسمت قبلی آن‎ها را دیده‎ایم و در این بین تنها چهار فیلم از این قاعده مستثنی هستند. اولی سری موفق جیغ به کارگردانی وس کریون می‎باشد  که قسمت اول آن سال 1996 بر پرده سینما رفت و با وجود هزینه 14 میلیون دلاری 173 میلیون دلار بازدهی مالی داشت. این سری در قسمت‎های دوم و سوم گرچه هم‎چنان بیش از 5 برابر هزینه‎ی خود را بازدهی مالی داشتند اما در سال 2000 به دلیل نقدهای منفی متوقف شد. کریون پس از یازده سال بار دیگر قسمتی از این سری را به پرده نقره‎ای آورده است که این فیلم در حال حاضر بر پرده سینماهای جهان رفته و نظرات مثبت منتقدان را به خود جلب کرده است. اما سری دیگر بچه‎های جاسوس ساخته رابرت رودریگز است که از سال 2001 تا 2003 سه قسمت از آن را روانه سینماها کرد. برای همه جای تعجب داشت که یکی از مستقل‎ترین کارگردانان سینمای جهان بالاخره به خواسته استودیوها تن داد البته با توجه به نوع فیلم هزینه 35 میلیون دلاری برای آن باز هم نشان دهنده این بود که رودریگز هر فیلمی را با پایین‎ترین قیمت می‎تواند بسازد. این اولین فیلم پرخرج رودریگز بود که هر سه فیلم با وجود هزینه 100 میلیون دلاری قریب به 500 میلیون دلار فروختند. رودریگز به دلیل دغدغه خاصی که نسبت به ساخت فیلم‎هایی برای کودکان دارد دست به ساخت چنین سری زد که در بین فیلم‎های ماجراجویانه که برای کودکان ساخته شده است جزء موفق‎ها محسوب می‎شود. سری سوم مربوط به انیمیشن برنده اسکار یعنی هپی فیت می‎باشد که از هر نظر موفق بود و پس از 5 سال وارنرها بار دیگر تصمیم گرفته‎اند جورج میلر قسمت دیگری از آن را ارائه کند. سری آخر، سری مأموریت غیرممکن می‎باشد که هر قسمت را کارگردان دیگری ساخته است. دو قسمت اول بسیار موفق بودند و هر دو کارگردانان خبره‎‎ای چون دِ پالما و جان وو را پشت خود می‎دیدند اما قسمت سوم نتوانست تعریف و تمجیدهای دو قسمت قبلی را نثار آبرامز و کمپانی پارامونت کند تا پس از 5 سال پارامونت تصمیم بر کارگردانی براد برد -کارگردان راتاتویی- برای قسمت چهارم گیرد.

 به شخصه در انتظار دیدن فیلم کمدی خماری 2 و بچه‎های جاسوس 4 هستم. قسمت اول خماری، یکی از دیدنی‎ترین کمدی‎های ساخته شده ظرف چند سال اخیر بود که توانست جایزه بهترین کمدی مراسم گلدن گلوب را هم نصیب خود کند. این فیلم از سفر به لاس وگاس و تمامی مواردی که مخاطبان انتظار داشتند آشنایی زدایی کرد و بدون نشان دادن سالن‎های رقص، دیسکوها و کازینوهای این شهر داستانی بسیار جذاب را به تصویر کشید. در سوی دیگر سینمای آمریکا کمتر به فیلم‎هایی غیر از انیمیشن برای کودکان می‎پردازد که تماشای بچه‎های جاسوس آن هم از سوی یکی از بهترین کارگردانان سینما غنیمت است.

درباره نویسنده :

نام نویسنده: مهدی میرقادی

طراح مد، انیماتور و منتقد سینما / همکاری با نشریات داخلی و خارجی

کارشناس طراحی مد از RMIT ملبورن

کارشناس ارشد انیمیشن از LASALLE College of the Arts سنگاپور